“三点半难题”破解在望 政策利好还需多点耐心
Ш?хсей-в?хсей | |
![]() |
Ш?хсей-в?хсей (фарсы телен?н) — ислам диненд? ши?ый мосолмандар ара?ында йыш осрай тор?ан, ??ш?р? к?нд? ?тк?реле?се м?там йола?ы. Ши?ый?ар?ы? ?с?нс? имамы Х?с?йен ибн Али ?лемен?н ?у?, уны? тарафтар?арынан башланып китк?н ??-??е?де ?азаплау, й?р?х?тл?? к?ренеше. Йола Х?с?йен ?лтерелг?н к?нд? — м?х?рр?м айыны? унынсы к?н?нд? (??ш?р?)[1] ?тк?рел?.

Этимология?ы
[??г?ртерг? | сы?ана?ты ??г?рте?]??-????рен ?азаплаусылар ?ай?ы белдереп: ?Шах, Х?с?йен, вах, Х?с?йен!? — тип ?ыс?ыралар, шунан ?ы??артылып, Европа телд?рен?, ?шахсей-вахсей? булып инеп ?ал?ан. ?зербайжанда был йола ?зерб. Ba?yarma (Башъярма) тип атала.
Тарихы
[??г?ртерг? | сы?ана?ты ??г?рте?]Б.э. 680 йылында д?ртенсе х?лиф? Али ибн ?б? Талипты? (599-661) кесе улы Х?с?йен (620-680), ??ен? х?лиф?лек юллап, Ира??а й?н?лг?н м?лд?, ??е ??м 73 тарафдары К?рб?л? би?т??енд? ?лтерел?. Ши?ый мосолмандар Х?с?йенде дин ?с?н ?азап сигеп ??л?к бул?андар, дин юлында ш??ит китк?н изге тип ?анай?ар.
Йола
[??г?ртерг? | сы?ана?ты ??г?рте?]Йола ши?ый?ар к?пл?п й?ш?г?н илд?р?? (Ира?, Иран, ?индостан, Мьянма, Пакистан, Аф?анстан, Ливан, Т?рки?, Бахрейн ?.б.) урамда, к?п кеше ?атнашында у?а. Фанатик ши?ый?ар, к?п осра?та рухани?ар?а яллан?ан кешел?р, ?Шах, Х?с?йен, вах, Х?с?йен !?, тип ?ыс?ырып, к?кр?кт?рен? йо?ро? мен?н ?у?алар, утлы к?мер ??т?нд? й?р?й??р, ????рен сылбыр?ар мен?н ту?май?ар, х?нй?р й? быса? мен?н т?нд?рен й?р?х?тл?й??р, с?нки ри??й?тт?р буйынса Х?с?йенде? т?нен? 33 ?ылыс, 34 быса? яра?ы ал?ан тип и??пл?нел?.
Иран ша?ы Реза Пехлеви (1878-1944) ??е ил мен?н идара итк?н осор?а (1925-1941) урамдар?а ш?хсей-в?хсей йола?ын у??ырыу?ы тыя. Л?кин Иран Ислам ин?илабынан ?у? ?леге тыйыу к?с?н ю?алта.
Ма?саты
[??г?ртерг? | сы?ана?ты ??г?рте?]Ш?хсей-в?хсей ши?ый мосолмандар ара?ында дини хист?р?е к?с?йте?, милли ??м дини дошманлы?ты ??тере? ма?сатына хе?м?т ит?.
Шулай у? ?ара?ы?
[??г?ртерг? | сы?ана?ты ??г?рте?]- ??ш?р?
- ?Шахсей-вахсей? йола?ыны? т?рл? илд?р??ге фотолары 2016 йыл 5 ноябрь архивлан?ан.
И?к?рм?л?р
[??г?ртерг? | сы?ана?ты ??г?рте?]- ↑ 2016 йылды? 16 октябрен? туры кил?
???би?т
[??г?ртерг? | сы?ана?ты ??г?рте?]- Ислам. Белешм?-???лек (т????се За?ид Ш?фи?и). ?азан: ТКН, 1993. ISBN 5-298-00949-2
Сы?ана?тар
[??г?ртерг? | сы?ана?ты ??г?рте?]- Ш?хсей-в?хсей ?ур белешм? ???легенд?
- Ш?хсей-в?хсей 2016 йыл 5 ноябрь архивлан?ан.
- День Ашура и ритуал самобичевания ?Шахсей-Вахсей?