北京新房成交三周持续下滑 新政后首周二手房网
Бранислав Нушич | |
сер. Бранислав Нуши? | |
![]() | |
![]() | |
Зат | ир-ат[1][2] |
---|---|
Гражданлы? |
![]() ![]() ![]() |
Тыу?ан ва?ытта?ы исеме | сер. Alkibijad Nu?a |
Псевдоним | Ben Akiba[3] |
Тыу?ан к?н? | 8 (20) октябрь 1864 |
Тыу?ан урыны | Белград, Сербия кен?злеге[d][4][5] |
Вафат бул?ан к?н? | 19 ?инуар 1938[5][2][6][…] (73 й?ш) |
Вафат бул?ан урыны | Белград, Югославия короллеге[4][5] |
Ерл?нг?н урыны | Я?ы зыярат[d] |
Балалары | Gita Predi?-Nu?i?[d] |
??н?р т?р? | романист, журналист, драматург, д??л?т хе?м?тк?ре, дипломат, я?ыусы, поэт-адвокат, эссеист, оратор |
Эшм?к?рлек т?р? | творческое и профессиональное письмо[d][3], эссе[d][3], риторика[d][3], журналистика[3], Дипломатия[3] ??м фотография[3] |
У?ыу йорто |
Белград университетыны? юридик факультеты[d] Белградский университет[d] |
Ойошма а?за?ы | Сербия ф?нд?р ??м с?н??тт?р академия?ы[d] |
![]() |
Бранисла?в Ну?шич (сер. Бранислав Нуши?) (20 октябрь 1864, Белград—19 ?инуар 1938, Белград) — серб я?ыусы?ы ??м драматургы.
Серб Ф?нд?р академия?ы академигы (1933 йылдан алып).
Биография?ы
[??г?ртерг? | сы?ана?ты ??г?рте?]Сау?аг?р ?аил??енд? тыу?ан. Ысын исеме — Алкивиад Нуша. Гимназияны тамамла?ас, Грацта?ы университет?а у?ыр?а ин?. Унан ?у? Белград университетында юридик белем ала. 1883 йылда т??ге комедия?ы мен?н сы?ыш я?ап, ?Народный депутат? (серб. ?Народни посланик?) тиг?н беренсе комедия?ы мен?н сы?ыш я?ай, 1896 йылда ?ына с?хн?л?штере?г? р?хс?т ителг?н был ???ре 1924 йылда ?ына н?шер ител?. Бранислав 1885 йылда серб-болгар ?у?ышында ?атнаша, был уны? ?у?ыш?а ?аршы к?йефт?ре мен?н ?у?арыл?ан "Рассказы капрала" (сер. ?Приповетке ?едног каплара?"Каплара приповетка ?едног") йыйынты?ында са?ылыш таба. 1887 йылда король Милан Обренович?а ?аршы й?н?лешле "Два раба" тиг?н сатирик йыры ?с?н т?рм?г? ябыла, унда "Записки" (сер. ?Листи?и?"Листи?и") ??м "Протекция" (сер. ?Протекци?а?"Протекци?а") комедия?ын я?а.
Бер йылдан амнистиялан?ан Нушич артабан т?рл? вазифалар бил?й: дипломатик чиновник, ?й?? ет?ксе?е ?. б.
Был йылдар китаптарында — ?У берегов Охридского озера? (сер. ?Кра? обала Охридског ?езера??Кра? обала Охридског ?езера?), ?Косово? (сер. ?Косово, Опис зем?е и народа??Косово, Опис зем?е и народа?, 1902—1903) — Нушич публицист, этнограф, тарихсы булара? сы?ыш я?ай. Ш?ре? экзотика?ына ?Рамазанские вечера? (сер. ?Рамазанске вечери??Рамазанске вечери?, 1898) хик?й?л?ре ??м ?Ташула? (1902) повесы ба?ышлана. 1900 йылдан Нушич — Белградта?ы Халы? театрыны? директор урынба?ары ??м ?Театральная газета? (?Позоришни лист?) м?х?ррире. 1904—1905 йылдар?а — Нови-Сад ?ала?ында Халы? театры директоры, 1913—1915 йылдар?а — Скопьела театр директоры, унан ?у? — Белградта Халы? театры драматургыны? урынба?ары.
Шул у? йылдар?а к?н ?айын тиерлек ?Политика? г?зитенд? Бен Акиба тиг?н имза а?тында уны? фельетондары ба?ылып тора. 1908 йылда Австрияны? Босния мен?н Герцеговинаны аннексияла?анынан ?у?, Нушич б?т? Сербияны сол?а?ан патриотик х?р?к?тт? ?атнаша. Беренсе донъя ?у?ышында ??л?к бул?ан улына Нушич ?Тысяча девятьсот пятнадцатый? (сер. ?Девет-сто петнаеста??Девет-сто петнаеста?) тиг?н китабын ба?ышлай, унда ?у?ыш?а ?аршы протест, ил??й?р?е? ?рне?е ??м асыуы са?ыла. 1915—1918 йылдар?а Италияла, Швейцарияла, Францияла эмиграцияла й?ш?й. 1918 йылда Сербтар, Хорваттар ??м Словендар Короллеге барлы??а килг?с, Нушич тыу?ан илен? ?айта ??м 1923 йыл?а тиклем м???ни?т министрлы?ында эшл?й, Сараевола Халы? театрына ет?кселек ит?. 30-сы йылдар?а ?Наша действительность? (сер. ?Наша стварност??Наша стварност?) журналы мен?н хе?м?тт?шлек ит?, был ба?ма тир??енд? антифашистик к?ст?р туплана.
Ижады
[??г?ртерг? | сы?ана?ты ??г?рте?]
50 йылдан ашыу дауам итк?н ижад осоронда Нушич к?п ?анлы сатирик комедиялар я?а, был ???р??р югослав драматургия?ы ??м театры тарихында я?ты э? ?алдыра. Б?т??ен?н элек, ул м???ксе, к?лк?л? ситуациялар импровизаторы була, л?кин уны? и? я?шы ???р??ренд?ге к?митс?нлекте? тормошта т?р?н тамыр?ары була. ?се теллелек, шаяртыу, к?л?м?с, карикатура Нушич ?с?н с?й?си сатира формалары булып хе?м?т ит?.
Таланты серб халы? ижады, элг?рге серб драматургия?ыны? (Й. Стерия-Попович, К. Трифкович) ??м рус ???би?тене?, айырыуса Н. Гоголде? реалистик тенденциялары йо?онто?онда ??к?н. Нушич ?Подозрительная личность? (сер. ?Сум?иво лице??Сум?иво лице?) тиг?н комедия?ыны? баш ???енд? былай тип я?а:
?Гоголь ул са?та?ы й?шт?р?е? кумиры ине… Гоголде? ?Ревизор“ы уны? и? ярат?ан ???ре булды… ?ик??ненсе йылдар?а?ы б?т? ???р??рем: ?Народный депутат“, ?Протекция“ ??м беренсе сиратта ?Подозрительная личность“ ?Ревизор“?ы? к?сл? йо?онто?о а?тында я?ыл?ан?[7]
Беренсе осор
[??г?ртерг? | сы?ана?ты ??г?рте?]Беренсе осор?а (1883—1903) я?ыл?ан сатирик комедиялары: ?Народный депутат?, ?Подозрительная личность?, ?Протекция?, ?Обыкновенный человек? (сер. ?Обичан човек??Обичан човек?, 1899) ?. б. Улар?а буржуаз парламентаризмдан, депутаттар ?айлау?а?ы ял?андан, полицейский?ар бюрократизмынан ??м властар?а?ы коррупциянан к?л?.
Икенсе осор
[??г?ртерг? | сы?ана?ты ??г?рте?]Ижадыны? икенсе осоронда (1903—1914) ?се сатирик мотивтар ??р?нл?н? т?ш?. Белград театрында ?Хаджи Лойя? (сер. ?Ха?и Ло?а??Ха?и Ло?а?, 1908) тиг?н героик драма?ы ??й?т ?ур у?ыш мен?н бара, ул Австрияны? ба??ынсылы?ына яуап булара? я??ырай. Ошо у? осор?а ?Свет? (1906), ?Кругосветное путешествие? (сер. ?Пут око света??Пут око света?, 1910) комедиялары, ?Дань кровью? (сер. ?Данак у крви??Данак у крви?), ?За спиной у бога? (сер. ?Иза бож?их ле?а??Иза бож?их ле?а?) драмалары ?. б. я?ыла.
?с?нс? осор
[??г?ртерг? | сы?ана?ты ??г?рте?]?с?нс? осор?а (1914—1938) Нушичты? драматургик ??л?те я?ы к?с мен?н асыла. 1924 йылда ул ?Автобиография? (сер. ?Аутобиографи?а??Аутобиографи?а?) юмористик повесын н?шер ит?, унда буржуаз Югославияла?ы с?й?си т?ртипт?р ??м ижтима?и х?лд?р т?н?итл?н?. 20-се йылдар а?а?ында ??м 30-сы йылдар?а Нушич сатирик ?оласы, калейдоскопта?ыса т?рл?л?г?, милли колориты мен?н замандаштарын та? ?алдыр?ан комедиялар циклын я?а: ?Госпожа министерша? (сер. ?Госпо?а министарка??Госпо?а министарка?, 1929), ?Мистер Доллар? (сер. ?Мистер Долар??Мистер Долар?, 1932), ?Опечаленная семья? (сер. ?Ожалош?ена породица??Ожалош?ена породица?, 1935), ?Д-р?[8] (сер. ?Др.??Др.?, 1936), ?Покойник? (сер. ?Поко?ник??Поко?ник?, 1937).
Нушичты? ?у? осор ижады ?у?ыштан ?у??ы Сербияла?ы етди социаль ?у??алыштар шарттарында бара. Был йылдар?а драматург т??ге осор?а?ы ?Гоголс?? комедияларында сатира объекты бул?ан темалар?а м?р?ж???т ит?. 30-сы йылдар?а фашизмды? к?т?релеше Нушичты? ?ур социаль проблемалар?а и?тибарын арттыра. Ул на?ан ??м яуыз мещанлы?тан, обывателд?р?е? сикл?нг?нлеген?н, мин-минлект?н ??м т?к?бберлект?н к?л?. Нушич драматургия?ы, милли сикт?р?е ?теп, донъя ???би?тене? алтын фондына ин?.
СССР-?а?ы ??м Р?с?й??ге ба?малары
[??г?ртерг? | сы?ана?ты ??г?рте?]- ?Сербские рассказы. Из провинциальной жизни? , СПб, 1903.
- Избранное. М, 1958.
- Дитя общины. М, 1975.
- Голова сахара. Сербская классическая сатира и юмор. М, 1985.
- Сатира и юмор. М, 1987.
И?к?рм?л?р
[??г?ртерг? | сы?ана?ты ??г?рте?]- ↑ Record #73889774 // VIAF (билд??е?) — [Dublin, Ohio]: OCLC, 2003.
- ↑ 2,0 2,1 Bibliothèque nationale de France идентификатор BNF (фр.): платформа открытых данных — 2011.
- ↑ 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 3,5 3,6 Чешская национальная авторитетная база данных
- ↑ 4,0 4,1 Deutsche Nationalbibliothek Record #118786598 // Общий нормативный контроль (GND) (нем.) — 2012—2016.
- ↑ 5,0 5,1 5,2 Нушич Бранислав // Большая советская энциклопедия (уры?): [в 30 т.] — 3-е изд. — М.: Советская энциклопедия, 1969.
- ↑ Branislav Nusic // Find a Grave (ингл.) — 1996.
- ↑ ?Дела?, кн. 4, Београд, 1960 с. 141—42)
- ↑ В русском переводе известна как ?Доктор философии?
?ылтанмалар
[??г?ртерг? | сы?ана?ты ??г?рте?]Спектакль "Две комедии Бранислава Нушича" (Театр Сатиры, 1969г.), по комедиям "Два вора" и "Насморк" 2013 йыл 5 октябрь архивлан?ан.